Więcej RAM-u w głowie

Mózg każdego z nas, choć porównywany do komputera, jest w rzeczywistości bardziej skomplikowanym urządzeniem, którego tajemnic nie odkryliśmy jeszcze do końca - mimo nieustannie prowadzonych badań w ośrodkach naukowych na całym świecie. Skupimy się na procesach zachodzących w naszych głowach, związanych z zapamiętywaniem i skutecznym uczeniem się. Na czym polegają i jak je usprawnić?

Zapamiętywanie - co o nim wiemy?

W mózgu każda z komórek ma połączenie z innymi (a dokładnie z dziesięcioma tysiącami). To miejsce przekazywania sygnałów z komórki do komórki to tzw. synapsa - wynik impulsów elektrycznych i chemicznych. Te z kolei wywoływane są przez bodźce, które docierają do mózgu z zewnątrz. Gdy uczymy się nowych rzeczy, powstają nowe synapsy, przy czym proces uczenia często jest nieświadomy.

Tutaj zauważalna jest analogia do komputera. Zaawansowane algorytmy wyszukują odpowiednie informacje, gdy korzystamy z funkcji „znajdź”, zwracając nam wyniki. Podobnie mózg, pod wpływem jakiegoś hasła, bodźca dźwiękowego lub wizualnego przeszukuje swój „rejestr”, wyciągając z niego wszystko, co może się kojarzyć mniej lub bardziej z danym bodźcem.

Naukowcy doszli do wniosku, że ślady pamięciowe mogą „wędrować” właściwie po całym mózgu. Znowu przypomina to komputer, gdzie informacja może przechodzić z pamięci operacyjnej do pamięci trwałej, a może być też przetwarzana w procesorze. To, co właśnie pojawiło się w pamięci, umieszczane jest w hipokampie. Tylko część informacji, które tam trafią zostanie utrwalonych. Gdy rozpoczyna się proces utwalania zaczynają działać odpowiednie geny w komórkach nerwowych, a ich wypustki rosną. Gdy taki ślad pamięciowy jest już wystarczająco trwały (posiadają odpowiednią ilość impulsów) informacja przekazywana jest z hipokampu do kory mózgowej.

Z komputera można wykasować dowolny plik. Z pamięcią w mózgu nie zrobimy tego samego - a przynajmniej w sposób tak selektywny. Badania dowodzą, że kasowanie pamięci jest jednak możliwe - a raczej sprawienie, by trudniej byłoby przypomnieć sobie wspomnienia/zapamiętane informacje. Niestety, nie mamy wpływu na ich wybór. 

Skuteczność zapamiętywania

Na pewno nie pogardzisz umiejętnością szybszego zapamiętywania, jeśli uczysz się nowego języka programowania czy frameworka. Przydadzą Ci się również sztuczki, by spamiętać wiele istotnych spraw zawodowych i z codziennego życia: od deadline'ów, umówionych spotkań, zadań do wykonania, po kupno kwiatów na imieniny cioci Lusi. Ćwicz więc koncentrację, poświęcając się czynnościom wymagającym największego skupienia. Zapoznaj się z technikami pamięciowymi, jak np.:

Metoda łańcuchowa

Jest bardzo skuteczna, gdy chcemy utrwalić w pamięci szereg informacji (np. zadania do wykonania). Polega na budowie ciągu obrazów, które ułożą się w historię - całkiem prawdopodobne, że do przesady barwną, a nawet absurdalną i śmieszną. To tym bardziej wpłynie na zachowanie jej w pamięci.

Technika kształtów i liczb

Tym razem chodzi o łączenie i kojarzenie informacji z obrazami-wytrychami. Można, a nawet trzeba wykorzystywać indywidualne skojarzenia, jakie ewokują pewne liczby. Należy zastanowić się, z jakim kształtem kojarzy się dana liczba, tworząc na tej podstawie ciąg obrazów (np. 0 może być jajkiem, jeziorem itp.).

Pokój rzymski

Wciąż aktualna technika ze starożytności. Ułatwia zapamiętywanie długich list i bardzo wielu informacji. Wybieramy w dobrze znanym nam pomieszczeniu (np. własnym pokoju, biurze w pracy) określoną ilość miejsc, a potem każde z nich łączymy z informacją, jaką chcemy zapamiętać. To sprawi, że ilekroć spojrzymy na dane miejsce lub sobie je wyobrazimy, przywołamy konkretną informację z nim związaną.

Mapa myśli

W ostatnich latach niezwykle popularna metoda skutecznego zapamiętywania, wymyślona przez Tony'ego i Barry'ego Buzana. Brytyjczycy zmuszają do współpracy nasze obydwie półkule mózgowe. W dużym uproszczeniu: na środku kartki rysujemy obrazek co najmniej trójkolorowy, a potem rozrysowujemy dalsze obrazy i symbole, używając wielu kolorów. To, co najważniejsze, musi być najsilniej zaznaczone. Na jednej linii może być tylko jeden rysunek/słowo. Używamy różnych wielkości liter i stylów. Może być absurdalnie, może być abstrakcyjnie - jak wolisz. Umieszczaj na mapie nie tylko informacje, ale również problemy, skojarzenia, etc.

Pamiętaj: aplikacje do zapamiętywania

Możesz posłużyć się niektórymi z tych technik, korzystając z aplikacji, np.:

FreeMind – darmowa, niewielka, ale szybka. Pozwala nie tylko tworzyć mapy myśli, ale też zwijać i rozwijać ich określone części. I dodawanie łączy do www.

MindManager – z narzędzia korzystają nawet duże, znane koncerny. To prawdziwy kombajn - nie tylko wykonamy tu mapę myśli, a również będziemy mogli zarządzać projektami, tworzyć prognozy i wiele innych.

Mind Mapper – bardzo rozbudowany program do tworzenia map myśli. Można tu również szybko notować pomysły, aby później dalej nad nimi pracować. Pozwala na tworzenie harmonogramów związanych z wykonywaniem poszczególnych zadań.